Il peso della farfalla By Erri De Luca
Noia. Banalità.
L'unica parte che si salva (con molta buona volontà) è il finale.
70 Ma li scrive tutti così? 70 Η πρώτη ιστορία μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα, η αντιπαραβολή ανθρώπου - φύσης έγινε με πολύ σωστό τρόπο, με πλούσια γλώσσα και κατέληξε σε ένα συμπέρασμα που προσωπικά μου θύμισε λίγο τα 21 γραμμάρια. Το πέταγμα πήγε και στάθηκε πάνω στο αριστερό κέρατο. Αυτή τη φορά δεν μπόρεσε να την διώξει. Ήταν το πούπουλο που αθροιζόταν στο βάρος των χρόνων, αυτό που το συντρίβει.
Δυστυχώς όμως η δεύτερη ιστορία δεν με κέρδισε και μου χάλασε λίγο και την συνολική αίσθηση του βιβλίου, οπότε συνολικά θα έλεγα πως είμαι κάπου στο 3.5/5. 70 Αυτό το ζώο, ο άνθρωπος
Ο Ερι ντε Λούκα υφαίνει με μαεστρία τη μελωδία της μονομαχίας ενός αγριόγιδου και ενός κυνηγού με φόντο τις κορφές των Δολομιτικών Αλπεων
«Η μάνα του είχε χτυπηθεί από τα σκάγια του κυνηγού. Στα ρουθούνια του, ρουθούνια μικρού ζώου, σφηνώθηκε μια μυρωδιά από άνθρωπο και μπαρούτι». Με αυτά τα λόγια ξεκινά «Το βάρος της πεταλούδας». Από αυτό το ξεκίνημα γίνεται κατανοητό ότι η ιστορία θα επικεντρωθεί σε μια σύγκρουση ανάμεσα στο ζώο και στον κυνηγό. Ο ναπολιτάνος συγγραφέας Έρι ντε Λούκα αφηγείται τους παράλληλους, μοναχικούς βίους δύο «βασιλιάδων», στις άγριες κορφές των Δολομιτικών Αλπεων στη Βόρεια Ιταλία: και οι δύο βρίσκονται πλέον στο φθινόπωρο της ζωής τους. Το σώμα τους είναι ακόμη δυνατό, η πείρα τους αξεπέραστη, οι γνώσεις τους τεράστιες, η υπερηφάνειά τους αλύγιστη. Και οι δύο όμως νιώθουν το τέλος να πλησιάζει. Θέλουν αυτό να γίνει με αξιοπρέπεια.
Ο βασιλιάς των αγριόγιδων γίνεται το κυρίαρχο αρσενικό του κοπαδιού του. Ζει μονάχος στις πιο απόκρημνες κορφές και επιστρέφει στο κοπάδι μόνο για να επιβλέψει τα θηλυκά του. «Ηταν ο άνεμος ντυμένος πόδια και κέρατα» περιγράφει ο Ντε Λούκα που δείχνει καθαρά πόσο θαυμάζει αυτά τα αγρίμια πο�� επιβιώνουν με τρόπο θα ‘λεγε κανείς ποιητικό στις πιο αντίξοες συνθήκες: «Τα είχε δει να πηδούν πιλαλώντας στους γκρεμούς, το ένα πίσω απ’ τ’ άλλο, εκτελώντας την ίδια ακριβώς ακολουθία βημάτων, το σαΐτεμά τους απ’ τη μία προεξοχή στην άλλη. Το άλμα τους ήταν ένα μπάλωμα ανάμεσα στις δύο άκριες, μια βελονιά πάνω από το κενό».
Ο λαθροκυνηγός είναι ο δεύτερος βασιλιάς των αγριόγιδων: «Αλώνιζε τα βουνά με ένα τ��ακοσάρι Μάγκνουμ και σφαίρες των έντεκα γραμμαρίων. Ήταν πια σε προχωρημένη ηλικία, ένα μεγάλο μέρος της ζωής του το ‘ζησε σκαρφαλωμένος στο βουνό, κυνηγώντας παράνομα. Είχε αποσυρθεί και έκανε εκ��ίνο το επάγγελμα, αφού πέρασε τα νιάτα του στην πόλη, ανάμεσα στους επαναστάτες, ώσπου ξεστράτισε ολότελα». Ένας άνθρωπος με παρελθόν ταραχώδες, ο οποίος πλέον το μόνο που επιθυμεί είναι η ειρήνη και η ησυχία του βουνού.
Για είκοσι χρόνια οι δύο βασιλιάδες είτε ψάχνουν είτε αποφεύγουν ο ένας τον άλλον. Γνωρίζονται, αλλά συναντώνται μόνο από μακριά. Ξέρουν ότι κάποτε θα έρθει η ώρα να αναμετρηθούν σε μια μονομαχία. Καταλυτικός παράγοντας σε αυτήν αποδεικνύεται μια λευκή πεταλούδα. Το ελάχιστο βάρος της είναι αυτό που προστίθεται στο φορτίο τής κάθε ζωής και καθορίζει την τύχη της.
Η Φύση και η ιερότητά της. Ο Άνθρωπος και η απληστία του. Οι κοινωνίες των ζώων και των ανθρώπων και οι ομοιότητές τους. Τα πραγματικά θηρία. Μια ιστορία που μου έφερε στο μυαλό το Ο γέρος και η θάλασσα του Ernest Hemingway και το Ένας γέρος που διάβαζε ιστορίες αγάπης του Luis Sepúlveda, χωρίς όμως να τους μιμείται. Ό,τι και να πει κανείς για τη γραφή του Έρι ντε Λούκα είναι λίγο. «Το βάρος της πεταλούδας» είναι μόλις 100 μικρές σελίδες· διαβάζεται σε μία - δύο ώρες. Πρέπει όμως κάποιος να επαναλάβει ξανά και ξανά την ανάγνωση αν θέλει να αποκρυπτογραφήσει όλα τα νοήματα που χωρούν μέσα σε τόσο λίγες λέξεις. Ο συγγραφέας είναι μαέστρος· υφαίνει τη μελωδία του με τρόπο ποιητικό που αποδίδεται εξαιρετικά στα ελληνικά χάρη στη μετάφραση της Άννας Παπασταύρου. Από τους τόμους των εκατοντάδων σελίδων με πολλή φλυαρία και λίγη ουσία έχω πραγματικά κουραστεί. Με αυτό το μικρό διαμαντάκι ένιωσα να παίρνω μια βαθιά ανάσα. Ανάσα καθαρού, βουνίσιου αέρα.
Η επανάσταση, η Βίβλος και η αναρρίχηση
Ο Ναπολιτάνος Έρι ντε Λούκα είναι ένας καθόλου βαρετός άνθρωπος: στα νιάτα του υπήρξε βασικό μέλος της ακροαριστερής πολιτικής οργάνωσης Lotta Continua. Συγγραφέας, μεταφραστής, ποιητής, έχει κάνει άπειρες δουλειές για να ζήσει: από νταλικέρης μέχρι οικοδόμος και βιομηχανικός εργάτης. Στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας συμμετείχε στα κομβόι ανθρωπιστικής βοήθειας. Εμαθε μόνος του αρχαία εβραϊκά, σουαχίλι, ρωσικά και γίντις. Μετέφρασε βιβλία της Βίβλου, έγραψε δοκίμια, θεατρικά, σενάρια, ποιήματα και πεζά: μετρά περισσότερα από 30 δικά του βιβλία. Μοναχικός χαρακτήρας, ζει κάπου έξω από τη Ρώμη και ως παθιασμένος αναρριχητής παίρνει συχνά τα βουνά. Οπως και ο βασιλιάς των αγριόγιδων.
Γ.Β. ΤΑ ΝΕΑ «Βιβλιοδρόμιο» 05.09.2015
70 E' il mio primo De Luca, e ne sono rimasto molto deluso. Ben scritto, nulla da dire. Però freddo, un esercizio di stile che spesso si vuole avvicinare alla poesia, ma senza partecipazione.
Alcune situazioni sono francamente disneyane, come ad esempio parlando del re dei camosci: Al suo arrivo le femmine gli andavano incontro e i giovani maschi piegavano il ginocchio ad abbassarsi.. Ma quando mai!
Per due volte c'è un uso improprio del termine sottopancia: (1) Era un maschio robusto, ferito da uno strappo al sottopancia (2) cercano di infilare le corna, appena curve, nel sottopancia dell’altro. E' noto che sottopancia non vuol dire sotto la pancia ma è quella parte della sella o del basto che e si affibbia sotto la pancia.
Non mi è piaciuto nemmeno questo: ce n’era di tempo da aspettare prima che tornava la voce del cuculo vero.
Due stelle, abbondando. 70
Ένα βιβλίο μικρό σε έκταση με μεστό όμως λόγο, που σε κάνει θεατή στη μάχη κυνηγού - θηράματος, στη μάχη με το θάνατο,στην επικράτηση του δυνατότερου, στη δύναμη του Τώρα. Η γραφή του δείχνει γνώση και συνάμα αγάπη για τη φύση. Το φονικό κτήνος γίνεται ο αξημέρωτος ο άνθρωπος που έχει απαγκιστρωθεί από την πεμπτουσία του. Τελικά, πόσο είναι το βάρος της πεταλούδας για τον καθένα μας;
ο εγκέφαλος του ανθρώπου είναι μηρυκαστικός, αναμασά τις πληροφορίες των αισθήσεων, τις συνδυάζει με τις πιθανότητες...ο άνθρωπος δεν ανέχεται το τέλος, όταν πια το πληροφορηθεί, αφαιρείται, νομίζει πως έκανε λάθος πρόβλεψη
ο άνθρωπος πάνω στο βουνό είναι μια συλλαβή στο λεξικό
το παρόν είναι η μόνη γνώση που χρησιμεύει. Ο άνθρωπος δεν ξέρει πως να ζει στο παρόν
το βάρος των άγριων, μοναχικών χρόνων του έφερνε το λογαριασμό πάνω στα φτερά μιας λευκής πεταλούδας
70 Prima volta che leggo qualcosa di De Luca, compare nella mia libreria giusto perché me l'ha regalato mia mamma. Ieri lo ho scelto per proseguire con il tema della montagna e perché mi serviva qualcosa che stesse in poco posto nello zaino, giusto perché andavo a camminare in montagna.
Per riassumere, quoto e cito la recensione di @Brown Jenkin: una favoletta metaforica fatta con la fusione di prosa e poesia, ma nel complesso il racconto risulta piuttosto stopposo.
Alcune frasi sono aforismi ben pensati e che varrebbe la pena di sottolineare e annotarsi, altre sono molto musicali, ma altre ancora sembrano buttate lì a casaccio. La casualità di queste ultime - sia come costrutto che come significato - mi ha fatto osservare il difetto principale di questo libricino: non si chiarisce chi o cosa è che narra. Non è il punto di vista del camoscio, non è quello dell'uomo ma nemmeno quello di un narratore onnisciente. E' un misto, una voce tentennante che non sa a quale di questi tre vuole appartenere, un vero peccato visto che di temi interessanti da trattare qui ce ne sono a iosa: la montagna impervia; l'incontro-scontro tra due solitudini, tra due vite ormai vissute per intero e che sentono entrambe l'inverno avvicinarsi; la lotta tra l'essere umano e l'animale (che non è una vera lotta, o comunque lotta molto impari vista la differenza di mezzi e soprattutto di motivazioni).
Già che ci sono cito anche la recensione di @Sidner che ha osservato come sia una pessima abitudine degli scrittori questo vezzo di umanizzare l'animale, sia selvatico che domestico - a meno che uno non stia scrivendo una striscia tipo Peanuts o Mutts, ma è un altro discorso. Non credo che mi resterà molto di questa sbrigativa lettura. 70 أُعجبت بغلاف الكتاب ما أن وقعت عيناي عليه حتى التقطته بسرعة خاطفة..، تأملت جناحيّ الفراشة وقد تداخلا مع بتلات الزهرة الوردية، لم أستطع فصلهما ، فلقد امتزجت الوانهما معاً في لحظة سحرية مُبهرة...
هنا بانتظارك قصة تجمع ملك الوعول..وصياد لا يُسلم للخذلان...
لقد كان ملك الوعول عظيماً..شجاعاً...خصماً لا يُستهان به أمام الصياد الماكر...القناص الماهر الذي يصوب بندقيته نحو الهدف فلا تخطئه أبداً...، هل يمكن ان نطلق عليه لصاً يسرق الحياة ؟..
لكن وقِع الكلمة يبدو هزيلاً وخفيفاً إذا ما تداركنا حقيقة كونه قاتلاً...
كلٌ منهما كان على حافة الموت..مُذعناً..مستسلماً يترقب النهاية...
في لحظة غادرة ستنطلق رصاصة الصياد لتخترق قلب الوعل وتسقطه صريعاً...
بعدما يحصل الرجل على جلد الوعل وقرنيه ، يقرر ألا يدع بقاياه لتنهشه الطيور الجارحة ، وتكريماً لخصمه سيدفنه في مكانٍ ما...وبينما كانت جيفة الوعل مستلقية على ظهر الرجل ، إذ بفراشة بيضاء تجثم على الوعل ولا يمكن طردها أبداً..عندئذٍ يُنهي وزن الفراشة نبض قلب الرجل...
كيف ؟!...
ثمة ما هو بالغ الصغر..غاية في الهشاشة..يأذن بثقل لم يعد بمقدورك تحمله..ينذر بخطر جسيم..يحدق بك لتتوقف في لحظة خارج سريان الزمن وتعاود رؤية كل ما مضى ماثلاً أمام عينيك وإذا ما تفاجأت بالفراغ والخواء عندئذٍ تنسل الحياة منك ويتوقف نبض قلبك...
وزن الفراشة ..ما هى إلا حياة مُعدمة بين ميلادٍ وموت..... 70 [2010]
Come al solito, Erri, se scrive una frase che arriva alla seconda riga, si taglia un braccio per il dispetto. E se per sbaglio gli sfugge un aggettivo torna indietro e lo cancella, per essere più scabro e virile. Con cento pagine di un solo romanzo dell’Ottocento camperebbe per un secolo.
Qui inscena una irritante sfida di grandi solitari laconici: il re dei camosci e il re dei bracconieri, entrambi i migliori in quello che fanno ma entrambi invecchiati e prossimi alla fine.
Quindi ultima sfida tra l’uomo animalizzato e l’animale umanizzato, culminata , con tanto di farfalla molto simbolica.
Come al solito, sentenzioso all’estremo:
«In ogni specie sono i solitari a tentare esperienza nuove.»
«La più aspettata vittoria era gemella uguale di una sconfitta mai conosciuta prima.»
Il librino è completato da un breve racconto: Visita a un albero (che è un cirmolo).
Anche qui si abbonda in pseudolirismo e sentenziosità , che confinano col comico involontario:
«Gli alberi di montagna scrivono in aria storie che si leggono stando sdraiati sotto.» 70 این دومین کتابی بود که از اری دلوکا خواندم؛ کتاب اول مونته دیدیو، کوهِ خدا بود. درمورد مونتهدیدیو یادم نمیآید که ریویو نوشتهام هنوز یا نه؛ اما دلم نمیآید کنار کتاب وزن پروانه از این نویسنده، نگویم که کتاب دیگرش، مونته دیدیو، یکی از محبوبترین کتابهای عالم است برای من.
این کتاب ش��مل دو داستان است؛ یک داستان بلند (وزنِ پروانه) که درواقع داستانِ اصلی است و نامش بر کتاب، و یک داستان کوتاه (ملاقات با یک درخت)
از وقتی در مقدمۀ کتاب خواندم که نثر این کتاب نثری شاعرانه و پر از آرایه است، منتظر نثری غیرمعمول بودم؛ اما چیزی که مواجه شدم، کمی غیرمعمولتر از تصورم بود! اما بعدتر دیدم این نثر دقیقاً همان چیزی بوده است که همزمان با انتشار این کتاب، خبرگزاریها نویدش را داده بودند: «نثر این كتاب بسیار پیچیده است و مخاطب را مرتباً درگیر میكند. گویی عناصر سازندۀ جملات، در این اثر، هموزن پروانهای هستند كه گاه از میان جملات پرواز میکنند. از این رو است كه برخی عناصر اصلی مانند فعل و فاعل، در جملات دیده نمیشوند و جملاتی تكهتكه نصیب خواننده میشوند. ساختاری عجیب كه برای مخاطب زحمت كنارهم گذاشتن قطعات، پركردن فضاهای خالی و طراحی چارچوبهای داستان را باقی میگذارد.» نثر کتاب، دقیقاً همینطور است؛ مخاطب واقعاً گم میکند نخ ماجرا را گاهی، اینکه ضمیر به چه کسی برمیگردد، یا جملهای که خوانده شد فاعلش چه کسی بود و...! گمانم ترجمۀ این کتاب، کار سختی بوده است.
کتاب، در فضای کوهستان میگذرد. داستان اول، داستان یک شکارچی و یک بز کوهی است (و البته که یک پروانه) و داستان دوم، داستان یک نویسنده و یک درخت (و خب یک صاعقه!).
از نوشتن دربارۀ داستان، پرهیز میکنم؛ اما برای آنکه نظرم را گفته باشم... فضای هر دو داستان، توصیفات و صحنهسازیها را بسیار دوست داشتم و مطمئنم لحظاتی در ذهنم ثبت و ضبط شده است از این کتاب، تا همیشه. اما دربارۀ لذت داستانی کار، داستان اول به مراتب بهتر بود، و حتی آناتی داشت که کمتر داستانی دارای آنهاست. اما داستان دوم (که البته نمیتوان بیش از 20درصد کتاب را برایش قائل شد) در کنارتوصیفات زیبا، زیبایی داستانی چندانی نداشت و صفحۀ آخر داستان، شبیهِ صفحۀ آخرش نبود!
با این همه، نمرۀ واقعی من به این کتاب 3.5 است.
این کتاب را به کسانی که از دقایق و ظرافتهای توصیفی یک داستان لذت میبرند، توصیه میکنم.
70
Una farfalla bianca sta sul corno del re dei camosci, un fucile sta a tracolla del vecchio cacciatore di montagna. Li attende un duello differito negli anni. Più che la loro sorte qui si decide la verità di due esistenze opposte…
Sotto il tetto di rami alzava il muso di notte verso l'alto del cielo, un ghiaione di sassi illuminati. A occhi larghi e respiro fumante fissava le costellazioni, in cui gli uomini stravedono figure di animali, l'aquila, l'orsa, lo scorpione, il toro. Il peso della farfalla